"ျပာသိုလျပည့္ အေမေန႕

"ျပာသိုလျပည့္ အေမေန႕ (မဟာအေမ ကမၻာကုေဋတည္ေစေသာ၀္)"
=====================================
*********************
မိဘေမတၱာနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ေျမႀကီးရဲ႕က်ယ္ျပန္႔ျခင္းဟာ ၀ါးရြက္ေလာက္ပဲရွိသတဲ့။ ျမင္းမိုရ္ေတာင္ရဲ႕ ျမင့္မားျခင္းဟာ ႏြားဦးခ်ိဳမွ်ျဖစ္သတဲ့။ မဟာသမုဒၵရာရဲ႕ နက္႐ိႈင္းျခင္းဟာ ႏြားေျခရာခြက္ထဲက ေရေလာက္သာရွိသတဲ့။ မိဘတို႔ရဲ႕ ေမတၱာဟာ ေရထုေျမထုတို႔ထက္မက ႀကီးက်ယ္သတဲ့။ အတိုင္းအဆမဲ့၊ အကန္႔အသတ္မဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသတဲ့။
*********************
ယခင္ကဆို ျပာသိုလမွာ တရားပြဲစီစဥ္သူမ်ားက "အေမေန႔" အထူးတရားပြဲဆိုၿပီး သတ္မွတ္ကာ ပင့္ၾကတယ္။
ဆရာႀကီးဦးသုခက ျပာသိုလျပည့္ေန႔ကို အေမေန႔ရယ္လို႔ေျပာၿပီး ေဟာေျပာပြဲေတြနဲ႔ လမ္းေဖာက္ခဲ့လို႔ "အေမေန႔" ဆိုတာျဖစ္လာခဲ့တာ။
ဆရာႀကီးက ေအးခ်မ္းတဲ့ရာသီမို႔ အေမ့ေမတၱာကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး အေမေန႔လို႔သတ္မွတ္ကာ မိဘဂုဏ္ေက်းဇူးေတြကို ေအာက္ေမ့အမွတ္ရလ်က္ ေက်းဇူးဆပ္ၾကဖို႔၊ မျပစ္မွားၾကဖို႔ ေခတ္လူငယ္ေတြကို အသိေပးခ်င္ပံုရပါတယ္။
ဗုဒၶေဒသနာေတာ္မွာေတာ့ ျပာသိုလျပည့္ေန႔ကို အေမေန႔ရယ္လို႔ တသီးတသန္႔ ေဟာထားတာမရွိပါ။
မိဘေက်းဇူးကို သိတတ္ျခင္းကား လူသာဓုေခၚ၊ နတ္သာဓုေခၚ ေကာင္းတဲ့ကိစၥပါ။ ျမန္မာတို႔ရဲ႕လူမႈနယ္ပယ္မွာ မိဘဆုိတာအိမ္ဦးခန္းမွာ အပိုင္စားေနၾကရသူေတြ၊ စားဦးစားဖ်ားကိုလည္း ဦးခ်ခံစားၾကရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ မိသားစုထမင္း၀ိုင္းမွာ မိဘကိုဦးခ်ၿပီးမွ စားၾကရတဲ့ဓေလ့ အမွန္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၾကက္သားဟင္းခ်က္ရင္ မိဘဟာ အေလးအျမတ္ထားဦးခ်ခံျဖစ္လို႔ အသည္းအျမစ္ကို စားၾကရသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ မိသားစုထမင္း၀ိုင္းနဲ႔ ၾကက္သားဟင္း သူစိမ္းျပင္ျပင္ အလွမ္းေ၀းကြာလွတဲ့ ယေန႔ေခတ္မွာေတာ့ မိဘတို႔ ဦးခ်ခံ စားဦးစားဖ်ား ယဥ္ေက်းမႈရွိႏုိင္ၾကေသးရဲ႕လားမသိ။
မဂၤလသုတ္မွာ "မာတာပိတုဥပ႒ာနံ- မိဘတို႔ကို ျပဳစုလုပ္ေကြၽးျခင္းသည္ စီးပြားခ်မ္းသာကို ၿပီးေစတတ္သျဖင့္ ေကာင္းျမတ္တဲ့မဂၤလာ" လို႔ ေဟာၾကားေတာ္မူပါတယ္။ မိဘကိုမျပဳစု၊ မလုပ္ေကြၽးတဲ့ သားသမီးကို ၀သလ-လူယုတ္မာလို႔လည္း မိန္႔ေတာ္မူပါတယ္။ (၃၈) ျဖာ မဂၤလာတရားနဲ႔ ယဥ္ပါးေနတဲ့ ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔အဖို႔ မိဘကိုျပဳစုလုပ္ေကြၽးျခင္းဟာ တသီးတသန္႔ရယ္လို႔ ေျပာေနစရာကို မလုိပါ။ (၃၈) ျဖာမဂၤလာနဲ႔ ေ၀းကြာလာတဲ့အျပင္ က်ပ္တည္းဆင္းရဲလွတဲ့ ယေန႔ေခတ္မွာေတာ့ မိအိုဖအိုတို႔လမ္းေပၚ ကိုယ့္၀မ္းစာကိုယ္ရွာၿပီး ေတာင္းရမ္းစားေသာက္ေနၾကတာကို ဂ်ာနယ္တုိ႔၊ သတင္းစာတို႔မွာ ေတြ႕ေနရပါတယ္။
အေမဆုိတာ သားသမီးကို ႏို႔ခ်ဳိတုိက္ေကြၽးသူ၊ သားသမီးကို ျမတ္ႏိုးယုယသူျဖစ္ပါတယ္။ အေဖဆိုတာကေတာ့ သားသမီးကို ေစာင့္ေရွာက္တတ္သူျဖစ္ပါတယ္။
အလွပ်က္မွာစိုးလို႔ သားသမီးကို ႏို႔မတုိက္တဲ့အေမနဲ႔၊ သားသမီးကို မေစာင့္ေရွာက္တဲ့အေဖတို႔ကို မိဘဆိုတဲ့အသိနဲ႔ ေက်းဇူးသိတတ္တဲ့ သားလိမၼာ၊ သမီးလိမၼာေတြ အေျမာက္အျမားရွိၾကသလို က်က်နန ေမြးျမဴေစာင့္ေရွာက္ပါလ်က္နဲ႔ ေက်းဇူးမသိတတ္တဲ့ သားဆိုးသမီးမိုက္ေတြလည္း ေပါမွေပါရယ္။
မိဘကို ျပဳစုလုပ္ေကြၽးျခင္းဆုိတာ ေျခေဆးေပးျခင္း၊ ႏွိပ္နယ္ေပးျခင္း၊ ေရခ်ဳိးေပးျခင္း၊ စားေသာက္ဖြယ္ရာ၊ ေနထိုင္စရာ၊ ေဆး၀ါးကုသေပးျခင္း၊ အ၀တ္အထည္ဆင္ျမန္းေပးျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
မိဘတို႔ကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္လုပ္ေကြၽးျခင္းျဖင့္ ေဘးရန္ကင္းပံု၊ အက်ဳိးခံစားရပံုကို ေဟာၾကားခဲ့တဲ့ ဇာတ္ေတာ္ေတြ ပိဋကတ္ေတာ္မွာ မ်ားစြာေတြ႕ရပါတယ္။
ေဆာ့ကစားတဲ့အရြယ္မွာ ဖုန္မ်ား အညစ္အေၾကးမ်ားနဲ႔ ေပက်ံေနဦးေတာ့ ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏုိးနဲ႔ သားသမီးကို ေပြ႕ပိုက္နမ္း႐ႈပ္တတ္တာ အေမမ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။
"ျမင္းမိုရ္ေတာင္ဦး၊ မကၾကဴးသား" ဆုိတာဟာ မိဘတို႔ဂုဏ္ကို အမွန္တကယ္ျမင္သူတို႔ ခ်ီးက်ဴးခဲ့တာပါ။ ႐ုပ္၀တၳဳတို႔ အဆန္းတၾကယ္ တိုးတက္ေခတ္မီလာတဲ့ ယေန႔ေခတ္မွာ ေခတ္ကိုလိုက္ပါရင္းနဲ႔ မိဘတို႔အေပၚ ေမတၱာေစတနာ အားေပ်ာ့လာတာေတြကိုလည္း ရိပ္စားမိၾကမယ္ထင္ပါတယ္။
"ျမစ္ေရမွန္သမွ် ေရခ်ဳိမ်ားသာျဖစ္ၿပီး အျမဲစီးဆင္း၏။ ပင္လယ္သမုဒၵရာသို႔ေရာက္သြားေသာ္ ေသာက္မရျဖစ္သြား၏။ မိဘဂုဏ္ေက်းဇူးသည္လည္း ေက်းဇူးတရားနားလည္သူမ်ားမွာသာ အမွန္ဂုဏ္ျဖစ္၏။ ေက်းဇူးဂုဏ္ကို မသိသူမ်ားသို႔ေရာက္ပါက အျပစ္သာျဖစ္ရေတာ့သည္" ဟု နီတိမွာဆိုပါတယ္။
သားသမီးတို႔ကို ဖ၀ါးလက္ႏွစ္လံုး ပခံုးလက္ႏွစ္သစ္အရြယ္မွစ၍ ရွင္သန္ႀကီးထြားေစရန္ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ၾကတယ္။ မိခင္က ႏို႔ခ်ဳိတိုက္ေကြၽးတယ္။ ၀ါးဖတ္ကေလးေတြ ခြံ႕ေကြၽးတယ္။ အေမရဲ႕ႏွလံုးသားမွ စီးဆင္းတဲ့ေသြးဟာ အေမ့ေမတၱာေၾကာင့္ အေရာင္နဲ႔အရသာေျပာင္းလ်က္ ႏို႔ရည္ျဖစ္တာလို႔ ဆိုပါတယ္။
သားသမီးေတြကို ေလာကႀကီးအေၾကာင္းသိေအာင္၊ ျမင္ေအာင္၊ ေနတတ္၊ ထိုင္တတ္၊ ေပါင္းတတ္၊ သင္းတတ္ရွိေအာင္ လက္ညိႇဳးၫႊန္ျပ ဆံုးမၾကပါတယ္။ သားသမီးတို႔ကို လူျဖစ္ေအာင္ ထုဆစ္ေပးလုိက္သူမ်ားဟာ မိဘတို႔သာျဖစ္ပါတယ္။ သားသမီးဆိုတာ မိဘရွိမွျဖစ္ၾကရတာပါ။ ဒါနဲ႔တင္ မိဘတို႔ရဲ႕ဂုဏ္ေက်းဇူးကို သိႏုိင္ပါတယ္
သားသမီးေတြကို ေလာကႀကီးအေၾကာင္းသိေအာင္၊ ျမင္ေအာင္၊ ေနတတ္၊ ထိုင္တတ္၊ ေပါင္းတတ္၊ သင္းတတ္ရွိေအာင္ လက္ညိႇဳးၫႊန္ျပ ဆံုးမၾကပါတယ္။ သားသမီးတို႔ကို လူျဖစ္ေအာင္ ထုဆစ္ေပးလုိက္သူမ်ားဟာ မိဘတို႔သာျဖစ္ပါတယ္။ သားသမီးဆိုတာ မိဘရွိမွျဖစ္ၾကရတာပါ။ ဒါနဲ႔တင္ မိဘတို႔ရဲ႕ဂုဏ္ေက်းဇူးကို သိႏုိင္ပါတယ္။
ျဗဟၼာတို႔သည္ ေမတၱာ၊ က႐ုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာဆိုတဲ့ ျဗဟၼစိုရ္တရားေလးပါး မကင္းကြာဘဲနဲ႔ ေနၾကသလုိ မိဘမ်ားကလည္း သားသမီးတို႔အေပၚ ျဗဟၼစိုရ္တရားေလးပါး မကင္းဆိတ္ဘဲနဲ႔ အၿမဲေနႏုိင္ၾကပါသတဲ့။ ထို႔ေၾကာင့္ မိဘတို႔ကို "ျဗဟၼစိုရ္ ႏွလံုးသားပိုင္ရွင္မ်ား" လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
ကိုယ္၀န္ေဆာင္ထားရၿပီလုိ႔သိကတည္းက မိဘတို႔ဟာ "သားကေလး၊ သမီးကေလးေတြကို ေျခလက္အဂၤါျပည့္စံု က်န္းက်န္းမာမာနဲ႔ ေမြးဖြားလာဖို႔ကို ေမတၱာစိတ္နဲ႔ ႀကိဳတင္ေမွ်ာ္တတ္ၾကသတဲ့။ အဂၤါေျခလက္ျပည့္စံုစြာနဲ႔ ေမြးဖြားလာၿပီဆုိေတာ့ မိဘတို႔ရဲ႕ေမတၱာစိတ္ဟာ တိုင္းဆမဲ့ျဖစ္ၾကရသတဲ့။ အကယ္၍ အဂၤါေျခလက္မျပည့္စံုတဲ့ သားသမီးျဖစ္ခဲ့ရင္လည္း ေမတၱာမပ်က္၊ က႐ုဏာဖက္လ်က္ အသနားပင္ ပိုၾကရျပန္ေရာတဲ့။
ေမြးကင္းစအရြယ္၊ ပက္လက္ေစာင္း ယိုင္မထႏုိင္တဲ့ ႏုနယ္ေမြးကင္းစအရြယ္မွာ မွက္၊ ျခင္၊ ယင္ မသန္းရေလေအာင္၊ အအိပ္အေန မဆင္းရဲရေလေအာင္၊ ဆာေလာင္မႈမျဖစ္ရေလေအာင္၊ ေခ်းေသးတုိ႔ စိုရႊဲမေနရေလေအာင္ က႐ုဏာနဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္ၾကသတဲ့။ သားသမီးငိုသံၾကားတယ္ဆိုရင္ပဲ ၾကားတဲ့ေနရာကေျပးလာတာ အေမပါ။ က႐ုဏာက တုိက္တြန္းလို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ေျပးႏုိင္၊ လႊားႏုိင္၊ ေဆာ့ကစားႏုိင္တဲ့အရြယ္၊ အတတ္ပညာ ျပည့္စံုတတ္ေျမာက္၊ စီးပြားဥစၥာလည္း ကုံလံုၾကြယ္၀တဲ့ သားသမီးတုိ႔ကို မုဒိတာနဲ႔ၾကည့္ၿပီး ၾကည္ႏူးေက်နပ္ေနၾကတာကလည္း မိဘမ်ားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ သားသမီးတို႔ ျပည့္စံုျခင္းကို မ႐ႈဆိတ္တဲ့မိဘဆိုတာ ေလာကမွာမရွိပါ။
တစ္အိုးတစ္အိမ္ထူေထာင္ၿပီး၊ တသီးတျခားျဖစ္သြားတဲ့ သားသမီးတို႔ကိုၾကည့္ကာ "ငါ့သားကေလး၊ ငါ့သမီးကေလး ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္တည္ႏုိင္ေပၿပီ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းႏုိင္ေပၿပီ" လို႔ ေက်နပ္စြာနဲ႔ ၾကည့္႐ႈတဲ့သေဘာလည္းျဖစ္ၾကသတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ "မိဘဆိုတာ ျဗဟၼာႀကီးေတြနဲ႔တူတယ္လို႔" ေဟာခဲ့တာပါ။
သားသမီးတုိ႔က အသက္ႀကီးသြားတဲ့မိဘတို႔ကို ျပန္လည္တံု႔ျပန္ေကြၽးေမြးရမယ္။ မိဘတို႔ရဲ႕ကိစၥႀကီးငယ္အသြယ္သြယ္ကို စိတ္ပါ၀င္စားစြာနဲ႔ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ၾကရမယ္။ မိဘတို႔က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ အေမြအႏွစ္ကို ခံစားထုိက္တဲ့သားလိမၼာ။ သမီးလိမၼာေလးမ်ားျဖစ္ၾကရမယ္။ မိေမြဖေမြတို႔ကို မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏုိင္စြမ္းရွိၾကရပါမယ္။ (မိဘက ဒါန၀တ္ရွိခဲ့ရင္ အဲဒီဒါန၀တ္ကိုမပ်က္ေစရပါဘူး။) ကြယ္လြန္သြားတဲ့ မိဘတို႔ကို ရည္ၫႊန္းၿပီး ကုသိုလ္ျပဳ၊ အမွ်ေပးေ၀ၾကရပါမယ္။
မေသခင္မိဘကို ေကြၽးရမယ္။ ေသမွငိုေနလို႔ အက်ဳိးမထူးဆိုတာကို သိၾကပါတယ္။ အိမ္ဦးခန္းမွာ အိမ္မွာမိဘရွိေနတာကိုက က်က္သေရရွိတယ္လို႔ လက္ခံထားၾကတဲ့ လူမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကရင္ဒံုးယိမ္းကသလိုမ်ဳိး တစ္မိသားစုလံုး လႈပ္ရွားေနၾကရတဲ့ ဒီေခတ္ႀကီးမွာ မိဘကိုစိတ္တုိင္းက်ျပဳစုဖို႔ရာမွာ အခြင့္မသာ၊ အခါမသင့္ျဖစ္ေနၾကရရွာပါတယ္။ အေမကိုရွိခိုးၿပီးမွအိပ္၊ အေဖကိုရွိခိုးၿပီးမွအိပ္၊ မိဘေရွ႕မွာ အေနအထုိင္ ဂါရ၀ရွိပါေစ။ ကုန္းၿပီးေတာ့သြား၊ ႐ိုေသႏွိမ္ခ်ေျပာဆုိၾကဆိုတဲ့ အေလ့အက်င့္ေကာင္းေတြ ဒီကေန႔ေခတ္မွာ မေတြ႕ရသေလာက္ျဖစ္လာပါတယ္။ "အေမေန႔" တရားပြဲမ်ားပင္ ယခုမရွိေတာ့၊ အထူးတရားပြဲဆိုၿပီး လုပ္ေနၾကေလရဲ႕။
အေျခအေနအရ မိဘကို ေက်းဇူးမဆပ္ႏိုင္ၾကေသးေပမယ့္ ေက်းဇူးေတာ့ မကန္းၾကနဲ႔၊ မိဘကို မ်က္ရည္တစ္စက္က်ေစျခင္းဟာ သားသမီးတစ္သက္လံုး ဆင္းရဲေစဖို႔ျဖစ္ပါသတဲ့။ မိဘကိုေစာ္ကားတဲ့သားသမီး ေျမမ်ဳိတတ္တယ္လို႔ပင္ ေရွးက အယူအစြဲရွိၾကပါတယ္။
မိတၱ၀ိႏၵကအမည္ရသူဟာ ပင္လယ္ခရီးကို မသြားရန္တားေနတဲ့ အေမ့ရင္၀ေျခေထာက္နဲ႔ စံုကန္ထြက္ခဲ့လို႔ ပင္လယ္ျပင္မွာပင္ မုန္တိုင္းမိၿပီး ဒုကၡေရာက္ခဲ့ရတယ္။ အဆံုးမွာေတာ့ ဦးေခါင္းကိုခြဲတဲ့ငရဲပန္းကို ေရႊပန္းထင္ၿပီး ေခါင္းေပၚကို ကိုယ္တိုင္တင္ထားတာ ေသြးစိမ္းရွင္ရွင္ထြက္ၿပီး ျပင္းထန္စြာခံစားရပါတယ္။
သားသမီးဘ၀မွာ သားေကာင္းသမီးမြန္ မျဖစ္ခဲ့သူမ်ားဟာ မိဘျဖစ္တဲ့အခါ သားဆိုးသမီးဆိုးနဲ႔ ႀကံဳရတတ္ပါတယ္။ ကာလ၀ိပါက္ ေနာက္ပိုးတက္လို႔ ဆိုတယ္မို႔လား။
မိဘရဲ႕ေမတၱာကို ေအးျမတဲ့ေရစင္နဲ႔ႏႈိင္းယွဥ္ဖြဲ႕ဆုိသလို ဂုဏ္ေက်းဇူးကို ေျခဖ်က္တတ္တဲ့ သားသမီးဆုိးတို႔အတြက္ မိဘတို႔ဟာ မီးနဲ႔လည္း ဥပမာေပး ဆံုးမေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ မီးဟာ ႐ုိေသစြာသံုးစြဲသူတို႔အတြက္ အက်ဳိးျပဳသလို မ႐ိုမေသေပါ့ဆစြာ သံုးစြဲသူမ်ားအဖို႔ ေလာင္ကြၽမ္းျခင္းကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ သို႔ႏွယ္ မိဘတို႔အေပၚ ေဖာက္ေဖာက္ျပန္ျပန္ မွားမွားယြင္းယြင္း ေစာ္ကားရင္ေတာ့ ပစၥဳပၸန္မွာ ကသိကေအာက္ ဒုကၡေရက္ၾကရသလုိ သံသရာမွာလည္း ငရဲစတဲ့ဆုိးရြားတဲ့ ဘ၀တို႔၌ က်ေရာက္ေစႏုိင္ပါတယ္။
အရွင္ေမာဂၢလာန္ဟာ ဘ၀တစ္ေကြ႕မွာ မိဘကို ကိုယ္တုိင္႐ိုက္သတ္ခဲ့တဲ့ျပစ္မႈေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုးတန္ခိုးရွင္ ရဟႏၲာအျဖစ္ေရာက္သည့္တုိင္ေအာင္ လူအ႐ိုက္ခံရၿပီး ပရိနိဗၺာန္ စံ၀င္ခဲ့ရပါတယ္။ ငရဲက်႐ုံမွ်မက သံသရာတစ္ေလွ်ာက္လံုး လူအ႐ိုက္ခံရၿပီး ေသခဲ့ရပါတယ္။ ကံႀကီးထိုက္ရင္ ပရိတ္ရဲ႕စြမ္းရည္ကိုပင္ မခံစားရပါဘူး။
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ မိဘႏွစ္ပါးကို ဆြမ္းခံေကြၽးေနတဲ့ ရဟန္းတစ္ပါးကို ရဟန္းအမ်ားစုက ဒကာ၊ ဒကာမေတြ လွဴဒါန္းတဲ့ ဆြမ္း၊ ဆြမ္းဟင္းကို မိဘတို႔ကို ေကြၽးရသလားလို႔ ကဲ့ရဲ႕ၾကေပမယ့္ ျမတ္စြာဘုရားက သာဓုေခၚေတာ္မူၿပီး ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ မိဘကိုျမတ္ျမတ္ႏုိးႏုိးနဲ႔ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္တဲ့အေၾကာင္း သု၀ဏၰသွ်ံဇာတ္ေတာ္ကို ေဟာၾကားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
သု၀ဏၰသွ်ံ ဇာတ္ေတာ္မွာ ျမားဆိပ္သင့္ေနတဲ့ အေလာင္းေတာ္ကို လာေရာက္ကူညီတဲ့ ဗဟုသုႏၵရီနတ္သမီးဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ခုနစ္ဘ၀က အေမေတာ္ဆပ္ခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ေသအံ့မူးမူးျဖစ္ေနတဲ့ အေလာင္းေတာ္ရဲ႕ ကိုယ္အႏွံ႔ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနတဲ့ ျမားဆိပ္ကို သစၥာဆိုျခင္းနဲ႔ ဖယ္ရွားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မိခင္ေဟာင္းနဲ႔ မိဘႏွစ္ပါးတို႔ သစၥာဆိုၾကတဲ့ စကားေတြထဲမွာ "သု၀ဏၰသွ်ံဟာ မိဘကို အမွန္ျပဳစုလုပ္ေကြၽးေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဤမွန္ကန္တဲ့ သစၥာစကားေၾကာင့္ တက္ေနတဲ့ အဆိပ္ေလွ်ာက်ပါေစ" လို႔ ဆိုၾကျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဇာတ္ေတာ္အလို မိဘကို ျပဳစုလုပ္ေကြၽးျခင္းနဲ႔ မိဘတို႔သစၥာေပါင္းစပ္ၿပီး အဆိပ္သင့္ျခင္းကို ဖယ္ရွားေဖ်ာက္ဖ်က္ႏိုင္စြမ္းရွိတာကို မွတ္သားရပါတယ္။ ေမတၱသုတ္မွာ ေမတၱာကို အေမ့နဲ႔တူတယ္လို႔ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
မိဘေမတၱာနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ေျမႀကီးရဲ႕က်ယ္ျပန္႔ျခင္းဟာ ၀ါးရြက္ေလာက္ပဲရွိသတဲ့။ ျမင္းမိုရ္ေတာင္ရဲ႕ ျမင့္မားျခင္းဟာ ႏြားဦးခ်ိဳမွ်ျဖစ္သတဲ့။ မဟာသမုဒၵရာရဲ႕ နက္႐ိႈင္းျခင္းဟာ ႏြားေျခရာခြက္ထဲက ေရေလာက္သာရွိသတဲ့။ မိဘတို႔ရဲ႕ ေမတၱာဟာ ေရထုေျမထုတို႔ထက္မက ႀကီးက်ယ္သတဲ့။ အတိုင္းအဆမဲ့၊ အကန္႔အသတ္မဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသတဲ့။
မိဘမ်ားရဲ႕ေက်းဇူးကို ေက်ေအာင္ဆပ္ဖို႔ရာမွာေတာ့ မိဘတို႔ကို သီလေဆာက္တည္ျဖစ္ေအာင္၊ လွဴဒါန္းျဖစ္ေအာင္၊ ရတနာျမတ္သံုးပါးကို ဆည္းကပ္ျဖစ္ေအာင္၊ ပညာတိုးေစဖို႔ တရားနာ၊ တရားအားထုတ္ျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ၾကရပါမယ္။ သို႔မွသာ ေက်းဇူးအေက်အျမတ္ဆံုး ေက်းဇူးဆပ္နည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မိဘတို႔ရဲ႕ ေက်းဇူးဂုဏ္ကို သိျမင္ၾကတဲ့ သားလိမၼာ၊ သမီးလိမၼာတို႔သည္ မိဘတို႔ကို ျပဳစုလုပ္ေကြၽးျခင္းနဲ႔ ေက်းဇူးဆပ္ၾကပါတယ္။ အဲလိုေက်းဇူးသိျခင္းကို ပညာရွိသူေတာ္ေကာင္းေတြက ခ်ီးမြမ္းၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေသရင္လည္း အာ႐ံုေကာင္းေတြနဲ႔ ေပါင္းစုရတဲ့ အထက္တန္းဘ၀တို႔သို႔ ေရာက္ၾကရေၾကာင္း ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေဟာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ သားသမီးတိုင္း မိဘတို႔ရဲ႕ဂုဏ္ေက်းဇူးကို သိၾကတဲ့သားလိမၼာ၊ သမီးလိမၼာမ်ား ျဖစ္ႏုိင္ၾကပါေစ-ဟူ၍သာ။
အရွင္ပညာသီဟာဘိ၀ံသ (တရားဦးဓမၼစၾကာ)
Refs: http://yatanavasa.blogspot.com/



'' ေလာကတြင္ '' ဘုရားႏွင့္ ကငး္ေသာသူ ရွိ၏။
တရားႏွင့္ ကင္းေသာသူ ရွိ၏။
သံဃာႏွင့္ ကငး္ေသာသူ ရွိ၏။
အေမ ႏွင့္ကငး္ေသာသူ မရွိ။
(ဗုဒၶ၀င္ ဦးထြန္းစိန္)

၁။ အေမဟူရာ၌ ဥစၥာဓန ေပါမ်ားျခငး္၊ ဆငး္ရဲျခငး္၊ ဂုဏ္ရွိျခငး္၊ ဂုဏ္မဲ့ျခငး္၊ အမ်ိဳးျမတ္ျခင္း၊ အမ်ိဳးနိမ့္ျခင္း၊ ပညာရွိျခငး္၊ ပညာမဲ့ျခငး္၊ ရုပ္ရည္တင့္တယ္ျခင္း၊ ရုပ္ရည္မတင့္တယ္ျခငး္၊ ကိုယ္က်င့္တရားျပည့္၀ျခင္း၊ ကိုယ္က်င့္တရား ခ်ိဳ႕ငဲ့ျခငး္၊ က်န္းမာျခငး္၊ မက်န္းမာျခင္း၊ မိခင္တို႔၏၀တၱရားေက်ပြန္ျခငး္၊ မိခင္တို႔၏၀တရား ပ်က္ကြက္ျခင္း စသည္တို႔သည္ကားမဓာန မဟုတ္၊ အေမသည္ အေမသာျဖစ္၏ဟူေသာ အႏွစ္သာရကိုသာ ၾကည္ညိဳရမည္ျဖစ္သည္။
(ဆရာၾကီးဦးသုခ)

၂။ '' အမိဟူသည္ သားသမီးတို႔၏ စိတ္ ႏွလံုးတြင ္ရႊင္ျပံဳးၾကည့္ႏူးေစ၍ လူအေပါင္းတို႔အား လူ႔ေလာကသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးတတ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးကို အမိ ဟုေခၚ၍ စကားအားျဖင့္ အေမ ဟု ေခၚပါသည္။ ''
(ဆရာၾကီးဦးသုခ)

၃။ '' မိန္းမမ်ား မေကာငး္ေၾကာငး္ ၊ ယုတ္မာေၾကာငး္ကို ေျပာမည္္ဆိုလွ်င္ သင့္ကို မည္သူက ေမြးခဲ့သနည္းဟု ျပန္စဥ္းစားပါဦး။ ''
(စာႏိုင္ငံ ဦး၀င္းျမင့္)

၄။ '' အေမရဲ႔မ်က္ႏွာဟာ ပါးရည္ေတြ တြန္႔လိပ္ေနေပမယ့္၊ အိုမငး္ရင့္ေရာ္ေနေပမယ့္၊ ဆံျဖဴသြားက်ိဳးျဖစ္ေနေပမယ့္၊ သားသမီးအေပၚ ထားရွိတဲ့ ေမတၱာကေတာ့ ထာ၀ရ ႏုပ်ိဳဆဲ၊ ထာ၀ရရွင္သန္ဆဲ၊ စမ္းေရပမာလို ၾကည္လင္ေအးျမဆဲပါ။ ''
(အရွင္ေထရ၀ံသ -ပုသိမ္)

၅။ '' အေမ ၏ နို႔ရည္ဟူသည္ ကေလးကို ခ်စ္ေသာ ေမတၱာကို အရင္းခံ၍ ကံ,စိတ္,ဥတု,အာဟာရေၾကာင္႔ ျဖစ္ေနေသာ ေသြးပင္ျဖစ္ပါသည္။ ''
(အရွင္ ဇနကာ ဘိဝံသ)

၆။ '' ေမြးမိခင္မွာရွိတဲ႔ ေမတၱာ,တန္ခိုး,အလွအပ,အစြမ္းသတိၱနဲ႔ ခန္႔ျငားတဲ႔ က်က္သေရကို ဘယ္ဘာသာ စကားကမွ ျပည္႔စံုေအာင္ မေဖာ္ျပနိုင္ပါဘူး။ ''
(အီး-အိပ္ခ်္-ခ်ာပခန္)

၇။ '' ဒီကမာၻေလာကႀကီးထဲမွာျဖင္႔ ဘယ္ေတာ႔မွ မေျပာင္းလဲတဲ႔ ဝါဒတရားတစ္ခုရွိတယ္ဆိုရင္ အဲဒီဝါဒဟာ အေမတိုင္းအေမတိုင္းရဲ႔ သားသမီးအေပၚထားရွိတဲ႔ ေမတၱာဝါဒပဲ ျဖစ္မယ္။ ''
(တကၠသိုလ္ စိန္တင္)

၈။ '' မိခင္သည္ သားသမီးကို ကိုယ္ဝန္တည္သည္႔ အခ်ိန္မွစ၍ ေမြးဖြားသည္႔ကာလအထိ ေအးျမၾကည္လင္ေသာ ေမတၱာနွလံုးသားျဖင္႔ ထာဝရ ေစာင္႔ေရွာက္တက္သည္။ ''
(ဆရာၾကီးဦးသုခ)

၉။ '' တိရ စၦာန္ေလာက၌ သံေယာဇဥ္ပါေသာ ဆက္ဆံေရးကို မိခင္နွင္႔ ရင္ေသြးငယ္တို႔၏ ဆက္ဆံေရးတြင္သာ ေတြ႔ရသည္။ ''
(မနုႆေဗဒ ပညာရွင္မ်ား)

၁၀။ '' မိခင္မ်ား၏ ေမတၱာကား ကမ္းမျမင္ လမ္းမျမင္ေအာင္ က်ယ္ေျပာနက္ရႈိင္းလွသည္။ အလ်ား,အနံ,အနက္အရႈိင္း ထုထည္ပမာဏကို ခန္႔မွန္း၍ မျဖစ္နိုင္။ တိုင္းတာ၍လည္း မျဖစ္နိုင္ေခ်။ ''
( ဦးေဇာတိက (မဟာဓမၼာစရိယ)လက္ပံဇင္ )

၁၁။ '' ကိုယ္ယဥ္ေက်း၊ ႏႈတ္ယဥ္ေက်း၊ စိတ္ယဥ္ေက်းေအာင ္သင္ေပးတတ္၊ ပံုတိုပတ္စ ေျပာျပတတ္ေသာ မိခင္ကို ရည္ရြယ္၍ ပုခက္လႊဲေသာလက္သည္ တိုင္းျပည္ကို အုပ္စိုးႏိုင္၏ ဟု ေျပာစမွတ္ ျပဳၾကပါသည္။''
(အရွင္ဇနကာ ဘိ၀ံသ)

၁၂။ '' ဘုရားရွင္ရဲ႕ မဟာကရုဏာ၊ မဟာေမတၱာျပီးလွ်င္ အေမ့ရဲ႕ ကရုဏာနဲ႔ေမတၱာက အၾကီးမားဆံုးပါပဲ။ ''
(ကာမႏၵကီ နီတိဆရာၾကီး)

၁၃။ '' အေမ့ေမတၱာဆိုတာက မပ်က္စီးတဲ့အရာ၊ သခၤါရကင္းလြတ္တဲ့ ပစၥည္း မေပ်ာက္ဆံုးတဲ့ ၀တၱဳ ပါ။ ''
(ဆရာၾကီးဦးသုခ)

၁၄။ '' မိမိကိုယ္တိုင္ ကိုးလ၊ ဆယ္လလြယ္ကာ ေမြးလာခဲ့ေရေသာေၾကာင့္လည္းေကာငး္၊ အျမဲနီးနီးကပ္ျပ္ ကိုယ္ႏွင့္မကြာ ယုယပိုက္ေထြး ႏို႔ခ်ိဳတိုက္ေကၽြးလ်က္ ျပဳစုခဲ့ရေသာေၾကာင့္ လည္းေကာငး္၊ ဖခင္ထက ္မိခင္၏ ေမတၱာစိတ္က သာလြန္၏။ ''
(ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ သေျပကန္ ဆရာေတာ္ၾကီး)

၁၅။ '' ကမၻာေပၚရွိ ေမတၱာေစတနာအားလံုးဟာ သားသမီးအေပၚထားရွိတဲ့ မိခင္ရဲ႕ေမတၱာထဲမွာ စုစည္းအက်ံဳး၀င္ေနၾကပါတယ္၊ '' (ေပၚလတ္)


၁၆။ '' တုႏွိဳင္းမရေသာ ေမတၱာဓာတ္ ကိန္း၀ပ္ေန၍ ကမၻာေပၚရွိ မိန္းမမ်ားအလွတြင္
မိခင္မ်က္နွာသည္ အလွပဆံုး အျပစ္အကငး္ဆံုး ျဖစ္လာရသည္။ ''
(ခင္ႏွင္းယု)

၁၇။ '' မိခင္၏ေမတၱာသည္ မျဖစ္ႏိုင္ဟူေသာ အရာ မ်ားကို ျဖစ္ေအာင ္လုပ္ႏိုင္သည္။ ''
(ေမာရစ္)

၁၈။ '' ေလာကတြင္ '' ဘုရားႏွင့္ ကငး္ေသာသူ ရွိ၏။
တရားႏွင့္ ကင္းေသာသူ ရွိ၏။
သံဃာႏွင့္ ကငး္ေသာသူ ရွိ၏။
အေမ ႏွင့္ကငး္ေသာသူ မရွိ။
(ဗုဒၶ၀င္ ဦးထြန္းစိန္)

၁၉။ '' အစဥ္ ေအးျမၾကည္လင္ေသာ ေမတၱာႏွင့္ယွဥ္ေသာ အခ်စ္ကုိ မိခင္ကသာ ေပးႏိုင္ သည္။ ''
(ခင္ႏွင္းယု)
၁၉ '' ၾကီးျမတ္ျခင္းကို ပိုင္ဆိုင္သူ ''
♥ မိခင္ဆိုတာ . . .
ေျမၾကီးကဲ့သို႕ အားၾကီးေသာ မွီခိုရာ
ေက်းဇူးရွင္လဲ ဟုတ္တယ္။

♥ မိခင္ဆိုတာ . . .
မဟာသမုဒၵရာကဲ့သို႔
ေမတၱာဓါတ္ၾကီး ပိုင္ရွင္လဲဟုတ္တယ္။

♥ မိခင္ဆိုတာ . . .
ေကာင္းကင္ကဲ့သို႕
အနႏၱမရွိ က်ယ္ျပန္႔လွတဲ႕
ကရုဏာပိုင္ရွင္လဲ ျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ . . . . . ။

♦ ေျမနဲ႕ထိတိုင္း မိခင္ကို သတိရပါ။
♦ ေရေသာက္တိုင္း မိခင္ကို သတိရပါ။
♦ ခရီးထြက္တိုင္း မိခင္ကို သတိရပါ။ ။
(ဆြာမိသူရိယာနႏၵ ဟိႏၵဴ သူေတာ္စင္ၾကီး)

Ref: http://wwwmyatthu.blogspot.com/

MOTHER'S DAY ၿပာသုိလၿပည့္ေန႔ (သုိ႔) ၿမန္မာတုိ႔ရဲ႕ အေမမ်ားေန႕


ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မိခင္မ်ားေန႔ကို ဆရာႀကီးဦးသုခက စတင္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့သည္။ ထုိေန႔သည္ ျပာသိုလျပည့္ေန႔ ျဖစ္သည္။

ကမၻာမိခင္မ်ားေန႔ ျဖစ္ေပၚလာပံု
မိခင္မ်ားေန႔ စတင္ ျဖစ္ေပၚလာသည္မွာ စာေရးဆရာမ၊ ကထိက၊ လူမႈေရး ျပဳျပင္ေရးသမားျဖစ္သူ မစၥဂ်ဴလီယာသည္ ေဘာစတြန္ၿမိဳ႕ရွိ သူမ၏ေနအိမ္၌ မိခင္မ်ားေန႔ကို (၁၈၇၂) ခုႏွစ္တြင္ စတင္ က်င္းပခဲ့သည္။
သူမသည္ ေနအိမ္၌ မိခင္မ်ားေန႔ကို တစ္ကိုယ္ေတာ္ က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး (၁၈၈၇) ခုႏွစ္တြင္ တင္တပ္ကီျပည္နယ္မွ ေက်ာင္းဆရာမ ေမရီဆင္သိန္းသည္ မစၥဂ်ဴလီယာ၏ တိုက္တြန္းခ်က္ျဖင့္ မိခင္ေန႔ကို က်င္းပခဲ့သည္။ ထိုသို႔ပင္ (၁၉၀၄) ခုႏွစ္တြင္ အင္ဒီယားနားျပည္နယ္မွ ဖရင့္စ္အီဟဲရင္သည္လည္း မိခင္မ်ားေန႔ကို က်င္းပခဲ့ၿပီး သံုးႏွစ္အၾကာ ဖီလာဒဲလ္ဗီးယားျပည္နယ္မွ မစၥစ္အင္နာဂ်ားဗစ္ဆိုသူက (၁၉၀၇) ခုႏွစ္တြင္ မိခင္မ်ားေန႔ကို ယင္းထက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေစရန္ ႀကိဳးစား အားထုတ္ခဲ့သည္။ ယင္းသို႔ မိခင္မ်ားေန႔ (သို႔) အေမေန႔ကို ေမလ၏ ဒုတိယတနဂၤေႏြေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကၿပီး ဖီလာဒဲလ္ ဗီးယားျပည္နယ္က ပထမဦးဆံုး အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ၿပီး (၁၉၀၈) ခုႏွစ္၊ ေမလ (၁၀) ရက္ကို မိခင္မ်ားေန႔အျဖစ္ က်င္းပခဲ့သည္။

ဖီလာဒဲလ္ဗီးယားျပည္နယ္မွ မစၥစ္အင္နာဂ်ားဗစ္သည္ အျခားျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေတြကပါ မိခင္မ်ားေန႔ကို က်င္းပလာေစရန္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရးစသည့္ နယ္ပယ္တို႔မွ ၾသဇာရွိ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို စာနဲ႔တစ္မ်ဳိး ကိုယ္တိုင္ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး၍တစ္ဖံု ႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ကာ (၁၉၁၄) ခုႏွစ္တြင္ မိခင္မ်ားေန႔ကို အျခားေသာ ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းေတြကပါ အသိအမွတ္ျပဳ က်င္းပလာခဲ့ေၾကာင္း ေလ့လာ သိရွိရသည္။ အေမရိကန္သမၼတႀကီး ဝူးဒ႐ိုးဝီလ္ဆင္သည္ ကြန္ကရက္လႊတ္ေတာ္၌ “ကမာၻေပၚတြင္ အေကာင္းဆံုးမိခင္ျဖစ္သည့္ သင္၏မိခင္ကို ဂုဏ္ျပဳလ်က္” စသည္ျဖင့္ မိခင္ေန႔ကို က်င္းပရန္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ကာ ယင္းအခ်ိန္မွ စတင္၍ လက္တင္အေမရိကႏွင့္ အေရွ႕ပိုင္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေမလ၏ ဒုတိယတနဂၤေႏြေန႔တိုင္း မိခင္မ်ားေန႔ကို ယေန႔အထိ က်င္းပလာခဲ့ၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အေမေန႔ျဖစ္ေပၚလာပံု

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာ့ေရေျမစ႐ိုက္၊ သဘာဝႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္သည့္ ျပာသိုလျပည့္ေန႔တိုင္းတြင္ မိခင္မ်ားေန႔အျဖစ္ က်င္းပလာခဲ့သည္မွာ “အေမေန႔အစ ဆရာႀကီးဦးသုခက” ဟု မွတ္သားဖူးခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ အေမေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ရာ၌ အမ်ဳိးသားစာဆို စာေရးဆရာႀကီး ဦးေသာ္ဇင္၊ စာေရးဆရာႀကီး ဒဂုန္ဦးစန္းေငြ၊ စာေရးဆရာႀကီး ဦးရန္ေအာင္၊ စာေရးဆရာႀကီး တက္တိုး၊ စာေရးဆရာမႀကီး လူထုေဒၚအမာ၊ စာေရးဆရာမႀကီး ေဒၚေစာမံုညင္း၊ စာေရးဆရာမႀကီး ေဒၚခင္မ်ဳိးခ်စ္စသည့္ စာေပ ပညာရွင္မ်ားက ဆရာႀကီးဦးသုခႏွင့္ တစ္စိတ္တစ္ဝမ္းတည္း ပါဝင္ေဆာင္ရြက္၍ ျပာသိုလျပည့္ေန႔တိုင္းကို အေမေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ ဆရာႀကီး ဦးသုခသည္ မိခင္ျဖစ္သူကို က်ဳိက္လတ္တြင္ထားခဲ့ၿပီး သားျဖစ္သူကို လြမ္းေနရေသာ မိခင္၏ ေၾကကြဲခံစားခ်က္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္တြင္ အေမေန႔ ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ ဆရာႀကီးဦးသုခ ရင္ထဲ၌ ကိန္းဝပ္ အစပ်ဳိးခဲ့ေၾကာင္း၊ ဆရာႀကီးဦးသုခသည္ ရင္ထဲမွ ခံစားခ်က္မ်ားကို ပရိသတ္မ်ားထံ လိုက္လံေဟာေျပာကာ အေမ့ေမတၱာ ျပန္႔ပြားေရးကို စတင္ လံႈ႔ေဆာ္ခဲ့သူျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆရာႀကီးဦးသုခက အေမေန႔အေၾကာင္း မိခင္ေမတၱာကို ေဟာေျပာစဥ္ သီခ်င္းကိုလည္းဆို၊ ေျပာလည္းေျပာ၊ ငိုလည္းငို၍ ေဟာေျပာစဥ္ ပရိသတ္သည္ မလႈပ္မယွက္ ၿငိမ္သက္ေနခဲ့ေၾကာင္း မွတ္သားခဲ့ဖူးသည္။

ျပာသိုလျပည့္ေန႔တိုင္းကို အေမေန႔အျဖစ္ က်င္းပႏိုင္ရန္ စာေပပညာရွင္မ်ားက ႀကိဳးစားေနၾကစဥ္ (၁၉၉၅) ခုႏွစ္တြင္ မႏၲေလးမွ အေမကိုျမတ္ႏိုးသူမ်ားက ဆရာႀကီးဦးသုခအား အေမေန႔ သတ္မွတ္ေပးရန္ ပူဆာ တိုက္တြန္းခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ဆရာႀကီးဦးသုခ ကိုယ္တိုင္ ေဟာေျပာ၍ ျပာသိုလျပည့္ေန႔ကို “အေမေန႔” အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ “အေမေန႔” ကို ျပာသိုလျပည့္ေန႔အျဖစ္ အတည္ျဖစ္ေစရန္ (၁၉၉၆) ခုႏွစ္တြင္ ဆရာ ဦးသုခသည္ ဆရာခ်စ္စံဝင္းအား အားေပးေဆာ္ၾသခဲ့သည္။ ထိုသို႔ျဖင့္ စာေပေလာက၊ အႏုပညာေလာကႏွင့္ က်န္းမာေရးေလာကမွ တတ္သိပညာရွင္မ်ား စုေပါင္းကာ ေရႊတိဂံုဘုရားအေရွ႕ဘက္မုခ္တြင္ အေမေန႔အျဖစ္ ဆရာခ်စ္စံဝင္းက ထပ္မံက်င္းပ၍ ေဟာေျပာခဲ့သည္။

အေမေန႔တြင္ အေဝးေရာက္ သားသမီးမ်ားသည္ မိခင္ထံသို႔ စာေရးျခင္း၊ ပို႔စကတ္ လက္ေဆာင္ေပးပို႔ျခင္း၊ ဖုန္းဆက္၍ စကားေျပာျခင္း၊ မိခင္ႏွင့္ အတူရွိေသာ သားသမီးမ်ားသည္လည္း အေမကိုေရမိုးခ်ဳိးေပးကာ ဝတ္ေကာင္းစားလွမ်ား ဝတ္ဆင္ေပးျခင္း၊ အၿမဲလိုလို တစ္ႏွစ္တာပတ္လံုး မီးဖိုေခ်ာင္ထဲ၌ ခ်က္ျပဳတ္ေနေသာ အေမကို မီးခိုးေငြ႔ကင္းစင္ေသာ ဟိုတယ္ႀကီးမ်ား၊ ေစတီပုထိုးမ်ားသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးျခင္း စသည္ျဖင့္ အေမေန႔တြင္ အေမကို ႐ိုေသျမတ္ႏိုး ေလးစားၾကည္ညိဳသူမ်ားက လူမ်ဳိးဓေလ့ ယဥ္ေက်းမႈအလိုက္ အေမမ်ားကို ဂ႐ုတစိုက္ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၾကသည္။

ရက္ေပါင္း (၃၆၅)ရက္တြင္ အမွတ္တရ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္မ်ားမွာ သူ႔ႏိုင္ငံႏွင့္သူ၊ သူ႔လူမ်ဳိးႏွင့္သူ၊ သူ႔ဓေလ့စ႐ိုက္ႏွင့္သူ၊ သူ႔ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္သူ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံတြင္လည္း လအလိုက္ ပြဲေတာ္မ်ားရွိသလုိ ေန႔အလိုက္ သတ္မွတ္ရက္မ်ား ရွိၾကသည္။ ေန႔အလိုက္ သတ္မွတ္ထားသည့္ ရက္မ်ားထဲတြင္ မိခင္မ်ားေန႔ (သို႔) အေမေန႔ကို လူငယ္အခ်ဳိ႕ ေမ့ေကာင္းေမ့ေနၾကသလို သတိရေကာင္း ရႏိုင္ၾကသူမ်ားလည္း ရွိေပလိမ့္မည္။ ေဖေဖာ္ဝါရီ (၁၄)ရက္၊ ခ်စ္သူမ်ားေန႔ကို လူငယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သတိတရရွိၾကသလို တန္ေဆာင္မုန္း လျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္၊ ခရစၥမတ္၊ New Year စသည့္ ရက္မ်ားကိုလည္း ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ရွိၾကမည္မထင္။ အတုယူသင့္သည္ကို ယူရမည့္ ေဒါက္တာခင္ေမာင္ဝင္း (အသည္း) ၏ ေမြးေန႔ပြဲသည္ အေမကို ႐ိုေသျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထားသူမ်ားအတြက္ ပီတိျဖစ္ရသည့္ ေမြးေန႔ပြဲေလး ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္နဝါရီ (၁၁) ရက္၌ က်င္းပခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဆရာဦးခင္ေမာင္ဝင္း (အသည္း) က ေမြးေန႔ပြဲတြင္ အေမဆိုေသာ စကားလံုးမ်ား၏ အဓိပၸာယ္ကို ရွာေဖြ၍ ေမြးေန႔လက္ေဆာင္အျဖစ္ ျပန္လည္ ေဝငွခဲ့သည္။

M = is for the million things she gives us. အေမက ကၽြႏ္ုပ္တို႔ကို ေပးခဲ့တဲ့ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ အရာေတြ ... O = means only that she's growing old. သားသမီးေတြအတြက္ ေပးဆပ္ရင္း အိုမင္းသြားတဲ့ အေမ ... T = is for the tears she shed to save us. သားသမီးေတြအတြက္ အေမက်ခဲ့တဲ့ မ်က္ရည္ ... H = is for her heart of purest gold. အေမ့ရဲ႕ ေရႊစင္ႏွလံုးသား ... E = is for her eyes, with love sight. ေမတၱာၾကင္နာျခင္း အျပည့္အဝႏွင့္ ေစာင့္ေရွာက္ ၾကည့္႐ႈခဲ့တဲ့ အေမ ... R = means right she'll always be. အၿမဲတမ္း မွန္ကန္ေသာ အေမ့ ဆံုးမစကားမ်ား ...

အထက္ပါ Mother's Definition အေမဆိုေသာ စကားလံုး၏ အဓိပၸာယ္မ်ားသည္ Mr.Howard Johnson ေရး၍ အရွင္ကၠႏၵစာရ (မံုရြာ) ဘာသာျပန္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ မိခင္မ်ားက ကိုးလလြယ္၊ ဆယ္လလြယ္ကာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေမြးထုတ္ေပးလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ လူ႔ေလာကထဲသို႔ ေရာက္ရွိလာၾကသည္။ လူ႔ေလာကထဲတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ မိခင္က ေမြးလိုက္သည့္ ေန႔ေရာက္တိုင္း ေရာက္တိုင္း ေမြးေန႔ေတြကို အႀကိမ္ႀကိမ္ အလီလီ ျပဳလုပ္လာခဲ့ၾကသည္။ တခ်ဳိ႕မွာ အဆင့္ျမင့္ဟိုတယ္မွာ အေကာင္းဆံုးဆိုတဲ့
အစားအစာနဲ႔ ေမြးေန႔ပြဲ Dinner ေပးတယ္။ တခ်ဳိ႕က သာမန္႐ိုး႐ိုး ဘုရားေက်ာင္း ဆြမ္းပို႔ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕က ကိုယ့္ေမြးေန႔ကိုယ္ မသိခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕က ကိုယ့္ေမြးေန႔ကိုယ္ ေမ့ေနၾကတယ္။

အေမကို တန္ဖိုးထား ႐ိုေသျမတ္ႏိုးသူမ်ားက “အေမ” ဆိုေသာ စကားလံုးမ်ား၏ အဓိပၸာယ္ကို ေနာက္တစ္မ်ဳိး ဖြင့္ဆိုထားၾကျပန္သည္။

M - She gaves million of smiles to me သားသမီးေတြကို အၿမဲ ၿပံဳးရႊင္ေနေစတယ္ O - Only that she is growing old တစ္ေန႔ထက္ တစ္ေန႔ အိုလာမွာ ျဖစ္တယ္ T - For the tears she had to save me မ်က္ရည္ မက်ေအာင္၊ ဝမ္းမနည္းရေအာင္ စြမ္းေဆာင္ ေပးႏိုင္တယ္ H - For her heart as pure as gold အသည္းႏွလံုးဟာ ေရႊအစစ္လို အဖိုးတန္တယ္ E - Every thing she's done to help me အခက္အခဲ မွန္သမွ်ကို ကူညီဖို႔ အသင့္ပဲ R - Right and Right she always be သားသမီးေတြအတြက္ အမွန္တရားကိုသာ ေရွ႕႐ႈတယ္

ကမာၻေပၚတြင္ ေျပာ၍မကုန္ေသာ အေၾကာင္းအရာမွာ မိခင္အေၾကာင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ လူတိုင္းလူတိုင္းတြင္ အေမမ်ား ရွိၾကေပလိမ့္မည္။ ဖခင္မေပၚဘဲ ေမြးသည့္ သားသမီးမ်ားသာ ရွိႏုိင္ၾကၿပီး မိခင္မေပၚဘဲ ေမြးသည့္ သားသမီးမ်ား ရွိၾကမည္ မဟုတ္ပါ။ (အနည္းငယ္ ႐ိုင္းသြားလွ်င္ ခြင့္လႊတ္ နားလည္ေပးေစခ်င္ပါသည္။) မိခင္တစ္ေယာက္၊ အေမတစ္ေယာက္၏ သားသမီးမ်ားအေပၚ ထားသည့္ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာသည္ တုႏိႈင္းမရ အနႏၲဆိုသည္မွာ အက်ယ္ခ်ဲ႕၍ ေျပာစရာလိုမည္ မထင္။

မိုးညႇင္း ဦးဣႁႏၵိယေရးသည့္ “အေမဟူသည္ မွတ္ေက်ာက္” စကားစုေလးကို ဖတ္ၾကည့္ေစခ်င္သည္။ “ေလာကမွာ လူေတာ္ လူေကာင္းကို ၾကည့္ခ်င္ရင္ အေမကို ဆက္ဆံေလးစားတာနဲ႔ မွတ္ေက်ာက္တင္ရတယ္။ အေမ့ေက်းဇူးသိၿပီး အေမ့စကား နားေထာင္သူဟာ မဆင္းရဲဘူး။ အေမဆိုတဲ့ ေဝါဟာရမွာ “အမ= မစသူ”၊ “အမိ= ကိုးကြယ္ရာ အရွင္သခင္”၊ “အေမ= အမြန္အျမတ္ ပုဂၢိဳလ္” လို႔ အဓိပၸာယ္သံုးခု ပါရွိေနတယ္။ ဒါကို သတိထားၾက” ဟု ေရးသားခဲ့သည္။ မိခင္၏ ေမတၱာ၊ မိဘ၏ ေမတၱာမ်ားကို အခ်ဳိ႕က မိခင္၏ေက်းဇူး၊ မိဘ၏ ေက်းဇူးကို ကိုယ္တိုင္မိဘျဖစ္မွ မိခင္ျဖစ္မွ နားလည္ေတာ့တယ္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဤသည္ကို ဆရာေမာင္ဒီပ (သိပၸံ/ခ်ည္ေျမ) က မိဘေမတၱာဆိုသည္မွာ ကိုယ့္မွာရွိသည့္ အသိဉာဏ္ ပမာဏေလာက္ႏွင့္ ေစ့ငုစဥ္းစား ၾကည့္႐ႈတတ္လွ်င္ ျမင္သာထင္သာသည့္ အရာမ်ဳိးျဖစ္ၿပီး အေရးႀကီးသည္မွာ စဥ္းစားမိဖို႔ႏွင့္ ဆင္ျခင္မိဖို႔သာ လိုအပ္ေၾကာင္း ကိုယ္တိုင္မိဘျဖစ္မွ မိခင္ျဖစ္မွ နားလည္မည္ဆိုလွ်င္ နားလည္သင့္သည့္ အခ်ိန္ အတိုင္းအတာႏွင့္စာလွ်င္ ေနာက္က်လြန္းလွသည့္ သိနားလည္မႈမ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္း“အေမဟူသည္ေမတၱာပင္လယ္” စာအုပ္၌ စကားဦး ေရးသားခဲ့သည္။

အေမႏွင့္ ပတ္သက္လွ်င္ ကမာၻေပၚတြင္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားခဲ့သည့္ ပညာရွင္မ်ား၊ ဘာသာေရး ဆရာမ်ားက အမ်ဳိးမ်ဳိး အေမ့ေက်းဇူး ေမတၱာမ်ားကို အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ခဲ့ၾကသည္။ ႏိုဘယ္လ္ဆုရ ခရစ္ယာန္ သီလရွင္ႀကီး “မာသာထရီဆာ” သည္ မိခင္မွ ဆံုးမစကား ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း “သမီးဘဝမွာ ေအာင္ျမင္သူအျဖစ္ကို မလိုလားရဘူး။ ဘဝမွာသစၥာတရား လက္ကိုင္ထားၿပီး စြန္႔လႊတ္သူဘဝ၊ အနစ္နာခံသူဘဝ၊ ခြင့္လႊတ္တတ္သူဘဝ အဆင့္အတန္း မွာသာ ေနထုိင္ရမယ္” ဟူသည့္ ဆံုးမစကားအတိုင္း ဆင္းရဲသား ဒုကၡိတမ်ားၾကား အကူအညီေပးခဲ့ၿပီး ႏိုဘယ္လ္ဆု ရရွိခဲ့သည္အထိ မိခင္၏ ဆံုးမစကားမ်ားက ခြန္အား တိုးေစခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

ေမတၱာသုတ္ထဲမွာ ဘယ္လိုပါလဲဆိုေတာ့ “မာတာယထာ နိယံပုတၱ မာယုသာ၊ ဧကပုတၱ မႏုရေကၡ” ဆိုၿပီး ေမတၱာစစ္ ေမတၱာမွန္ကို ဥပမာေပးၿပီး ေျပာထားတာ ရွိတယ္။ ဘယ္လိုလဲဆိုေတာ့ တစ္ဦးတည္းေသာသားကို အသက္ေပးၿပီး ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့တဲ့ မိခင္စိတ္ဟာ ေမတၱာမွန္ ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ အစ္ေမကလည္း သူ႔ရဲ႕ေမတၱာကို အသက္ေပးၿပီး ျပဖူးတယ္။ ဟသၤာတၿမိဳ႕နယ္၊ သေနာ္သေနာ့ ေက်းရြာက ကၽြန္ေတာ္ ေမြးဖြားတဲ့ရြာ ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ (၄/၅) ႏွစ္အရြယ္မွာ အျပင္ထြက္ၿပီး လမ္းမွာ တစ္ေယာက္တည္း ကစားေနတယ္။ ႏြားသိုးေတြက လိုက္ေတာ့ လူေတြက အိမ္/ၿခံထဲ ဝင္ေျပးၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ လမ္းမွာ အံ့အားသင့္ၿပီး ထိုင္ေနတယ္။ မိနစ္ပိုင္းမွာ အေမက ကၽြန္ေတာ့္ဆီ လာၿပီးေပြ႔ခ်ီၿပီး အိမ္ထဲ ျပန္ေခၚသြားတယ္။ မိနစ္ပိုင္းေလာက္ ေနာက္က်ရင္ ႏွစ္ဦးလံုး ေသႏုိင္တယ္။ မိခင္တစ္ေယာက္ဟာ တစ္ဦးတည္းေသာသားကို အသက္စြန္႔ၿပီးေတာ့ ကယ္ဆယ္ ေစာင့္ေရွာက္တာကို မိခင္ေမတၱာ အစစ္အမွန္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။

အေမ့အေၾကာင္း ေျပာလွ်င္ဆံုးမည္ထင္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ခဲ့ဖူးသည္ထဲမွ ေလ့လာ၍ ဆရာခ်စ္စံဝင္း ေဟာေျပာခဲ့သည့္ အထဲမွ မွတ္သားဖြယ္ အခ်က္ (၅) ခ်က္ျဖင့္ နိဂံုး ခ်ဳပ္ပါရေစ။

သားသမီးမ်ားဆီမွ မိဘမ်ား ေမွ်ာ္လင့္သည့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္(၅)ခ်က္
(၁) မိမိတို႔ အိုးမင္းမစြမ္း ရွိလာတဲ့အခါ မိမိတို႔ကိုသားသမီးတို႔က ကူညီၾကမယ္လို႔ တိတ္တခိုး ေမွ်ာ္လင့္တတ္ၾကျခင္း၊

(၂) သားသမီးမ်ားသည္ မိမိတို႔၏ အမ်ဳိးဂုဏ္၊ ဇာတိဂုဏ္ကို ေစာင့္ေရွာက္ၾကလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ၾကျခင္း၊

(၃) မိမိတို႔ နာမက်န္း ျဖစ္သည့္အခါ သားသမီးမ်ားက ျပဳစုၾကလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း၊

(၄) မိမိတို႔ တရားသျဖင့္ ရွာေဖြထားေသာ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ၿပီး တိုးပြားေအာင္ ေဆာင္ရြက္၍ အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာအတြက္ ေဆာင္ရြက္ၾကလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း၊

(၅) မိမိတို႔ မရွိသည့္ေနာက္ ေသလြန္ၿပီးသည့္အခါ သားသမီးမ်ားသည္ မိမိတို႔ကို ရည္စူး၍ ေရာက္ရာအရပ္မွ သာဓုအႏုေမာဒနာ ျပဳႏိုင္ေအာင္ အမွ်အတန္း ေဝၾကလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း

စသည့္ အခ်က္(၅)ခ်က္သည္ မိဘမ်ားက သားသမီးမ်ားထံမွ တိတ္တခိုး ေမွ်ာ္လင့္ၾကသည့္ အခ်က္မ်ားျဖစ္ၿပီး အေမကို ႐ိုေသျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထားသူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ၾကေစရန္ (၂၀၁၇) ခုႏွစ္၊ ျပာသိုလျပည့္ အေမေန႔ကို ရည္စူးလ်က္ ...

စုန္ေရ

ဘယ္ေလာက္ပင္ တိုင္းတား တိုင္းတာ ဘယ္လိုပင္ ႏိႈင္းဆ ႏိႈင္းဆ မည္သို႔ပင္ ေပးဆပ္ ေပးဆပ္ မည္မွ်ပင္ ေဝငွ ေဝငွ ထိုေမတၱာတရား၏ ရင္ခြင္အလယ္မွာ အသင္တို႔၊ ငါတို႔ မည္သို႔ ဆန္တက္ၾကမည္နည္း

ေဆာင္းငယ္
https://www.facebook.com/photo.php… TAR